Do tej grupy zaliczamy schizofrenię oraz inne zaburzenia związane ze stanami psychotycznymi. Stany psychotyczne można zdefiniować, ogólnie rzecz biorąc, jako stany poważnego zakłócenia w kontakcie danej osoby z rzeczywistością. Niniejszy opis nie ma służyć celom naukowym (opisy fachowe łatwo znaleźć w internecie oraz fachowej literaturze), ale ma być pomocny osobom, które niepokoją się o stan własny lub bliskiej osoby. Z tego względu ujmiemy sprawę przystępnie. Zaburzenia psychotyczne związane są z:
- widzeniem, słyszeniem, czuciem czegoś, czego obserwatorzy z boku nie widzą,
- dziwacznym myśleniem,
- dużą podejrzliwością,
- unikaniem ludzi,
- spowolnieniem i wszelkimi innymi „dziwnymi” zachowaniami i myślami.
Osoby, u których rozwijają się stany psychotyczne, często nie są w stanie nabrać dystansu do swojego myślenia i odczuwania, przeczą ukazywanej im rzeczywistości. Leczenie zaburzeń psychotycznych zwykle związane jest z przyjmowaniem leków psychiatrycznych oraz z odpowiednią psychoterapią (dostosowaną do aktualnych możliwości pacjenta).